
Laat je stem horen op 15 maart!
Op 15 maart is het zover en kan jij je stem uitbrengen voor de Provinciale Staten en Waterschappen. Een belangrijke dag omdat je met deze stem ook indirect invulling geeft aan de Eerste Kamer in Den Haag. Op deze pagina vind je de Kieswijzer voor het platteland in Gelderland die jou gaat helpen een weloverwogen keuze te maken.
Deze Kieswijzer biedt een overzicht van de provinciale politieke partijen en hun standpunten over het platteland én de agrarische sector in Gelderland. Doe er je voordeel mee!
Liever direct naar een specifieke partij? Klik dan op onderstaande links.

Er komen voldoende woningen voor jongeren op het platteland. Zo wordt de diversiteit van jong en oud op het platteland behouden en leegloop voorkomen. Leegloop leidt tot verpaupering en onleefbaarheid.
Er komen betaalbare woningen voor starters op de woningmarkt. Voor zogenaamde ‘scheefhuurders’ komen woningen beschikbaar om doorstroming mogelijk te maken. Wie kleiner wil gaan wonen moet een redelijk alternatief geboden worden. Bij het toewijzen van woningen wordt gekeken naar urgentie en niet naar afkomst. Dit betekent dat de ene bevolkingsgroep niet meer of minder of eerder recht heeft op een (betaalbare) woning dan de andere bevolkingsgroep, puur op basis van afkomst.
In de steden en dorpen worden kantoor- en winkelpanden, die langer dan 1 jaar leeg staan, eerst omgebouwd tot woningen/appartementen, voordat landbouwgrond op het platteland wordt afgesnoept voor nieuwbouwwoningen. Het mislukte natuurproject Oostvaardersplassen wordt geschrapt.
De gronden worden gebruikt om 300.000 woningen te bouwen. In de dorpen waar voldoende ruimte is, worden jongeren in de gelegenheid gesteld een zogenaamde ‘kangoeroewoning’ gestalte te geven, bijvoorbeeld door het plaatsen van een ruim tuinhuisje of woonunit.
Het openbaar vervoer voor studenten, 65-plussers en mensen met een minimum inkomen moet op het platteland gratis worden.
BBB wil actieve buurthuizen in ieder dorp, waar verschillende activiteiten verzorgd worden door cultureel maatschappelijk werkers. Zij kunnen tevens een signaleringsfunctie vervullen in de ontwikkeling van de jeugd in de dorpen en daar een positieve stimulans aan geven. We faciliteren het behoud en de terugkeer van buurtwinkels op het platteland.
Naast het Grote Stedenbeleid, komt er een plattelandsbeleid om de leefbaarheid in de regio’s te waarborgen en te bevorderen. Plattelandscultuur is ook cultuur. Landelijke regels omtrent tradities, folklore en cultuur krijgen een plattelandstoets. We zorgen voor het behoud van MKB-bedrijven en houden daarmee werkgelegenheid, leefbaarheid en een gezonde economie in stand, zodat jongeren in hun eigen regio kunnen blijven wonen en werken.
Vruchtbare gronden blijven beschikbaar voor voedselproductie. Zo wordt ook de agrarische sector toekomstbestendig voor jonge boeren. Om voor jonge boeren bedrijfsopvolging mogelijk te maken, en zo de toekomstige voedselproductie in Nederland veilig te stellen, worden extra gelden en fiscale voordelen beschikbaar gesteld. De mogelijkheden dienen zo ingericht te zijn dat jonge boeren gemakkelijk gebruik kunnen maken van en toegang hebben tot de regelingen, in plaats van dat ze tegen een woud van regels en bureaucratie aanlopen.
Het plattelandsbeleid wordt opgesteld samen met de agrarische sector, plattelandsbewoners, bedrijfsleven en wetenschappers. Er komt voldoende ontwikkelingsruimte voor ondernemers zodat zij hun bedrijf kunnen overdragen aan de volgende (jonge) generatie. Zo blijven familiebedrijven behouden. Nederland investeert structureel in innovatie- en onderzoek zodat onze (jonge) ondernemers aan de wereldtop kunnen blijven produceren. Werken in vitale beroepen, zoals zorg, voedselproductie, politie, etc. wordt structureel beter (financieel) gewaardeerd.
Zolang agrarische sector onder EU-stikstofplafond blijft, is er geen reden om boeren te onteigenen. We werken niet met wensnatuur, maar stellen reële natuurdoelen. Minder dieren leidt niet tot minder problemen. De overheid moet innovaties en nog duurzamere voedselproductie stimuleren. Krimp van de veestapel in Nederland, verplaatst de productie naar landen die minder duurzaam produceren en heeft een nadelig effect op klimaat- of natuurherstel. We bemesten naar behoefte en zorgen er zo voor dat de planten niet langer ondervoed zijn en de bodem niet uitgeput wordt. We voeren een praktisch uitvoerbaar mestbeleid in. Mest uitrijden wordt weersafhankelijk in plaats van kalenderafhankelijk. Bij het Mestbeleid staat het vakmanschap, de kennis en de ervaring van de voedselproducent voorop.
Het karakteristieke en wereldberoemde beeld van onze veenweidegebieden is er dankzij landbouw. Veenweidegebieden blijven geschikt voor grasland waarop koeien kunnen grazen. Bovendien: boerennatuur is ook natuur. Zonder jacht geen gezonde fauna.
Minder bureaucratische regels voor beheersjacht. Dieren die vanwege grote aantallen maatschappelijke, ecologische en economische schade veroorzaken, moeten onder het jachtregime worden beheerd. Handhaving nulstand wilde zwijnen buiten aangewezen natuurgebieden. Hiervoor worden voldoende middelen vrijgemaakt.
Er komt een stabiel, langjarig en betrouwbaar plattelandsbeleid met een looptijd van tientallen jaren waarin is vastgelegd wie welke ruimte krijgt in Nederland.
Dit beleid komt tot stand met inspraak van plattelandsbewoners, agrarische en natuurorganisaties, bedrijfsleven, industrie en luchtvaart. Een stabiel beleid voorkomt elke vier jaar nieuwe regelgeving in de waan van de dag.
BBB wil voedselproductie en bestaansrecht van boeren en tuinders behouden en waarborgen.

Gelderland heeft een bijzondere positie door zijn landelijke en stedelijke kwaliteiten. CDA vindt het dan ook belangrijk dat stad en platteland in balans zijn. Daarom investeren ze in bruisende steden, in levendige dorpen en in een vitaal platteland.
• het bouwen voor starters, doorstromers en senioren stimuleren; gemeenten en regio’s de ruimte geven als het gaat om het opstellen van woningbouwplannen. Daarbij moet wel de focus liggen op snelle realisatie en betaalbaarheid van de woningbouwopgave; inzetten op het stimuleren van het aanbod aan betaalbare koop- dan wel huurwoningen. Daar passen geen erfpacht-constructies bij, die slechts een beperkt en tijdelijk effect hebben; • dat nieuwbouwlocaties sneller beschikbaar komen;
Bepaalde bus- en treinverbindingen zijn niet economisch rendabel zijn, maar wel belangrijk voor de bereikbaarheid van de publieke voorzieningen. Het OV staat onder druk door 20% minder reizigers, gestegen brandstof en personeelskosten. Het CDA pleit in dit verband voor nieuwe creatieve oplossingen zonder daarmee afbreuk te doen aan de bereikbaarheid van het OV in Gelderland. Dat is een grote uitdaging. Met bijzondere aandacht voor de bereikbaarheid van ons platteland. Voor elke regio een goede OV-verbinding. Dat is essentieel voor schoolgaande kinderen en de mobiliteit van ouderen en mindervaliden; Als aanvulling op het OV gebruik van buurtbussen en regiotaxi’s stimuleren. Op afroep moet vervoer aanwezig zijn;
Het is met name die wisselwerking tussen steden, middelgrote gemeenten, dorpen en platteland, die wij door middel van een specifieke aanpak per gebied met eigen thema’s van onderop willen vormgeven. – daarbij de mooie en unieke karakteristieke landschappen beschermen;
• het vervoer tussen stad en platteland zo goed met elkaar verbinden
• een bijdrage geven aan vitale woonwijken in de steden als het gaat om zaken als duurzaamheid, bereikbaarheid en onderlinge ontmoeting
• daarvoor komen met een visie op de specifieke rol van de steden in Gelderland
• daarbij eveneens de middelgrote gemeenten en dorpen betrekken;
Rentmeesterschap is één van de kernwaarden van de christendemocratie. We gaan met zorg en respect om met de aarde. Duurzaamheid en klimaat in een belangrijk onderdeel hiervan. De sleutel bij het aanpakken van de zorgelijke situatie op dit gebied ligt bij het bedrijfsleven, de wetenschap, de politiek, maar ook zeker bij de inwoners zelf. Inzetten op duurzame energie en het besparen van energie.
De agrarische sector is een belangrijke economische sector in Gelderland. Er is in Gelderland nog een levendige agrarische sector en die willen we behouden. Ongeveer de helft van de inwoners van Gelderland woont en werkt in het landelijk gebied. Veelal is dit gerelateerd aan de agrarische sector of de recreatie. Daarnaast zijn en er veel bedrijven, organisaties en onderwijsinstellingen die direct verbonden zijn aan de agrarisch sector. Het is dus in het belang van ons allen dat het landelijk gebied vitaal blijft. Investeren in de toekomst van onze landbouw is tegelijk ook investeren in vitale buurtschappen en dorpen. Dat moeten we blijven doen, zeker nu er zoveel vragen en problemen op het landelijk gebied afkomen.
De plannen om stikstof te reduceren samen met alle betrokkenen maken: natuur, landbouw, bouw, mobiliteit, industrie, gemeenten en waterschappen;
• Samen oplossingen zoeken en geen dictaten van bovenaf. Daarbij zijn de gebiedsprocessen leidend, de doelen worden door de provincie vastgesteld;
• Alle sectoren evenredig laten bijdragen aan de reductie van de emissie van stikstof
• Investeren in innovaties, die zorgen dat de emissie van stikstof gereduceerd wordt. Dat doen we in de landbouw, maar ook in de industrie en bouw. We hebben nauw contact met ondernemers om belemmeringen in kaart te brengen en weg te nemen
• De regels simpel, duidelijk en duurzaam maken. We kijken naar de lange termijn en zorgen voor toekomstperspectief. Iedereen moet weten waar ze aan toe zijn. Onze regels worden voorzien van een geldigheidsduur waarbij in de tussentijd geen wijzigingen worden gedaan; Stikstof is niet een probleem van de boeren. Stikstof raakt de hele samenleving. Wij willen dat de aanpak in Gelderland integraal is en blijft. Alle sectoren dragen bij.
De Gelderse natuur is prachtig: de Veluwe, de grote rivieren, het coulisselandschap in de Achterhoek en de randmeren. Wij willen dit koesteren en doorgeven aan onze kinderen en kleinkinderen. We willen geen verslechtering van de biodiversiteit. Wij zijn verantwoordelijk voor onze natuur en onze omgeving. Als we daar goed voor zorgen varen we daar wel bij en als we het laten verslonzen krijgen we problemen. De laatste decennia zijn we te gemakkelijk met de natuur omgegaan. In Gelderland wordt hard gewerkt aan de realisatie van het Gelders natuurnetwerk en het herstel van onze natuur. Het CDA staat voor het herstel van de onze natuur. Daarbij gaan we uit van de daadwerkelijke staat van die natuur. Onze buitengebieden zijn prachtig. Die willen we koesteren. Agrarische gezinsbedrijven verdienen de steun van de provincie. Immers de boeren en tuinders zijn de producenten van ons dagelijks voedsel en leveren een belangrijke bijdrage aan het onderhouden van het landschap. Geen uitbreiding van de bestaande natura 2000 gebieden. Dat er een versnelling komt van de natuurherstelmaatregelen zoals afgesproken in de (voormalige PAS) beheerplannen.
Wij bieden in onze plannen toekomstperspectief voor de agrarische sector. Het CDA wil:
• continuering ervencoaches, samen met gemeenten;
• zonnepanelen op daken agrarische bedrijven stimuleren;
• geen zonneweides op goede agrarische gronden. We leggen dit vast in de omgevingsverordening;
• de agrarische sector stimuleren met: kringlooplandbouw, bodem- en biodiversiteit en familiebedrijven!
• dat Gelderland koploper is en blijft op het terrein van innovaties in de agrarische sector. Wij zetten in op nog meer samenwerking tussen onderzoek, onderwijs en de agrarische sector;
• (politieke/bestuurlijke) belemmeringen wegnemen voor eiwitteelt en consumptie in de agrarische sector, gericht op een gezond toekomstbestendig agrarisch bedrijf. Dit geldt voor zowel de plantaardige eiwitteelt als insecten;
• ons cultuurlandschap en de biodiversiteit versterken en daarvoor een Landschapsfonds opzetten;
• daarbij onze agrariërs als beheerders van ons landschap in hun rol centraal stellen;
• dat wij werken aan het verbeteren van de bodemkwaliteit. Hiervoor zetten wij een bodemfonds op.
• agrariërs ondersteunen, die willen extensiveren. Eventuele aankoop van bedrijven gebeurt altijd op basis van vrijwilligheid;
• een actiever provinciaal grondbeleid om daadwerkelijk grondgebondenheid in de landbouw mogelijk te maken;
• onderzoek naar alternatieve teeltwijzen op akkerland ondersteunen gericht op behoud van organische stof, om zo de bodem te verbeterende bodemkwaliteit te verbeteren;
• via een breed gedragen plan op actieve wijze bestemming geven aan vrijkomende agrarische bebouwing. Dit doen wij in samenwerking met de agrarische sector, leefbaarheidsorganisatie, natuur en gemeenten.

In het ruimtelijk beleid van de provincie vinden wij drie zaken van groot belang: duurzaamheid, sociale kwaliteit en ruimtelijke kwaliteit. Dit betekent dat de ChristenUnie liever ziet dat gebouwen worden hergebruikt of een andere functie krijgen, dan dat er meer bij wordt gebouwd.
Ook kiezen we voor zoveel mogelijk binnenstedelijk bouwen en zo min mogelijk in het groen. We zoeken bij bouwprojecten steeds naar een koppeling met energiebesparing en duurzame energieopwekking. Leefbare krimpregio’s.
De provincie werkt aan structurele versterking van de regionale economie en bereikbare voorzieningen houden krimpregio’s leefbaar. Ook is het belangrijk dat de infrastructuur op orde is, zoals openbaar vervoer en snel internet. De provincie biedt mogelijkheden om het woningbestand aan te passen aan de vraag, vooral in het buitengebied – belangrijk voor de leefbaarheid en de krimp. Voorbeelden zijn mantelzorgwoningen of generatiewoningen.
Uitbreiding is nodig van fietssnelwegen langs belangrijke wegen, die aantrekkelijk zijn voor woon-werkverkeer, E-bikes en wielrenners. De provincie geeft meer aandacht aan de fietser- en voetgangersvriendelijkheid van steden en dorpen. Uitbreiding en beheer van een provinciedekkend, fijnmazig publiek wandel- en fietsnetwerk. Wandelen en fietsen zijn een duurzame vorm van mobiliteit die meer prioriteit verdienen. Bij elk OV-knooppunt, zowel trein- als busstation, moet de mogelijkheid zijn om een OV-fiets te huren. De provincie investeert in regionale projecten zoals de lightrail trein en meer vrije busbanen. Aandacht is nodig voor sociale veiligheid van haltes en stations. Er worden goede afspraken met politie en het Openbaar Ministerie gemaakt om de veiligheid in het openbaar vervoer te verzorgen (tegengaan van zwartrijden, geweld tegen reizigers en personeel, vandalisme). Goede verlichting en goede fietsvoorzieningen maken hier deel van uit. Leefbaarheid. Waar mogelijk moeten verbindingen met kleine dorpen in stand worden gehouden. Als dit niet langer haalbaar is, moet er een goede andere oplossing worden geboden. Lokale plannen en initiatieven, zodat bewoners toch aansluiting hebben op regionale bus- en treinlijnen worden ondersteund.
De ChristenUnie zet zich in voor sterke en leefbare regio’s. De ChristenUnie vindt het belangrijk dat bestaande sociale verbanden zoveel mogelijk in stand blijven. De provincie ondersteunt buurthuizen en andere gemeenschapsvoorzieningen waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en elkaar helpen. Meer toezicht is nodig in het buitengebied. De provincie kent terreinbeherende organisaties voor opengestelde gebieden een toezichtbijdrage toe. Dit extra geld mag niet ten koste gaan van de bijdrage voor beheer van de natuurgebieden.
De ChristenUnie wil de landbouw ondersteunen om zo samen met boeren de natuur te versterken. Vanuit deze gedachte is de ChristenUnie een groot voorstander van kringlooplandbouw: • met een eerlijk verdienmodel voor de boer, zodat maatschappelijke baten vertaald worden in verdiensten voor de boer
• toekomstgericht, dus ook met perspectief voor jonge boeren
• beter begrip en verbinding tussen boeren en burgers
• stimuleren van producten uit eigen omgeving
• met functionele biodiversiteit
• bevorderen van (wilde) flora en fauna op boerenland, zoals boerenlandvogels, onder meer door natuur- en landschapsbeheer te vergoeden
• behoud van landschaps- en cultuurhistorische elementen
• verkleinen van de negatieve effecten van de landbouw op de natuur, onder meer door het stimuleren van de doorontwikkeling van niet-chemische gewasbescherming.
De provincie werkt aan een integrale aanpak van de stikstofproblematiek. Maatregelen die ingezet worden, moeten gaan leiden tot een vermindering van de neerslag van schadelijke stoffen (zoals stikstof). De plannen voor effectgerichte maatregelen moeten worden afgerond en uitgevoerd. Monitoring van de daadwerkelijke neerslag van schadelijke stoffen en eventuele bijstelling van de plannen is essentieel. De provincie draagt bij aan klimaatadaptatie in de landbouw. In de landbouw en het loonwerk zijn maatregelen en investeringen nodig om de landbouw klimaatadaptief te maken. Gelderland zet hierop in via de POP-gelden. De provincie bevordert toekomstgericht landbouwonderwijs, dat niet achterloopt op de innovatieve ontwikkelingen. We moeten met onderwijsorganisaties de ‘best practices’ delen.
De provincie beloont Groene en Blauwe diensten met landschapselementen en zorgt dat dit in de bedrijfsvoering wordt geïntegreerd. De provincie bevordert biodiversiteit door experimenten te stimuleren met akkerranden en bermen boordevol akkerkruiden, strokenteelt, precisielandbouw en nieuwe technologie met robots. Gebruik alle innovaties om te komen tot kringlooplandbouw. De provincie draagt bij aan een snelle afronding van het Gelders Natuur Netwerk. Het doel van een kwalitatief goed functionerend Gelders Natuur Netwerk blijft overeind en robuuste ecologische verbindingszones zijn nodig om natuurgebieden met elkaar te verbinden. Het beheer en toezicht wordt vergoed volgens de SNL (Subsidie Natuur en Landschap). De provincie maakt werk van systeemherstel rondom natuurgebieden, om zo verdroging te voorkomen.
De provincie helpt stoppende boeren om hun panden een goede bestemming te geven of terug te geven aan de natuur. Dit om verpaupering van vrijkomende Agrarische gebouwen en verrommeling van het buitengebied te vermijden. De provincie stimuleert de oprichting van nieuwe coöperaties waarin boeren en tuinders zich kunnen verenigen om samen sterk te staan tegenover de machtige inkooporganisaties en supermarkten. De provincie bevordert oprichting van regionale voedselmarkten, met gebiedscoöperaties die het voedsel rechtstreeks van boeren naar burgers loodsen. De provincie stimuleert streekfondsen: agrarisch natuurbeheer is niet alleen van boeren, maar vraagt ook betrokkenheid van burgers en bedrijven.

D66 wil dat er in 2030 tienduizenden nieuwe woningen staan in Gelderland.
D66 geeft de fiets en het openbaar vervoer prioriteit. Het OV en de fiets moeten een zo aantrekkelijk mogelijk alternatief voor de auto zijn. We maken daarom gebruik van hubs en breiden het huidige netwerk van snelfietspaden verder uit. Studenten en scholieren zijn afhankelijk van goede en veilige fietspaden om van en naar school te komen. Studenten gebruiken ook vaak de trein en/of de bus om naar hun bestemming te komen. D66 wil zorgen dat scholieren en studenten moeiteloos en veilig heen en weer kunnen reizen en pleit daarom voor prettig OV en goede fietsroutes.
Geen specifieke informatie over dit onderwerp
We bieden de sector een duurzaam perspectief en blijven in gesprek met agrariërs om tot duurzame oplossingen te komen. De overgang naar een natuurinclusieve kringlooplandbouw is voor ons topprioriteit.
D66 wil dat de stikstofplannen van het kabinet worden uitgevoerd.
Veel agrariërs in Gelderland hebben de stap naar een natuurvriendelijke manier van ondernemen gezet. D66 wil deze beweging ondersteunen en versnellen.
De Gelderse landbouwsector houdt meer dieren dan het huidige systeem aan kan. Krimp van de veestapel is voor D66 onvermijdelijk, maar geen doel op zich. Het toekomstperspectief van de veehouderij verschilt van bedrijf tot bedrijf en van regio tot regio.
Natuurinclusieve kringlooplandbouw vereist meer grond per bedrijf. D66 wil dat de provincie onderzoekt welke rol zij kan nemen om grond beschikbaar te stellen of te financieren. Dit kan bijvoorbeeld via het concept ‘landschapsgrond’. D66 wil dat de provincie de eiwittransitie verder uitbouwt en versnelt. In de toekomst moet een groot deel van onze dierlijke eiwitten worden vervangen door plantaardige eiwitten.

Snel nieuwe woningen bouwen, met name in het middensegment. Maximaal 30% sociale huurwoningen, aandacht voor kleinschalige bouw en inpassing. Private bouwprojecten moeten niet gedwongen worden om een verplicht percentage sociale woningbouw te realiseren.
Aparte minister voor woningbouw en oplossen woningnood. Vereenvoudigen transformeren woningen (splitsen) en ombouw kantoorpanden. Stoppen verdelen statushouders/asielzoekers over gemeenten en voorrang op woningen.
Geen overdrachtsbelasting voor starters. Studieschuld mag nooit worden meegerekend met hypotheekaanvraag. Afschaffen ‘Eigenwoningforfait’ bij volledige aflossing hypotheek (terugkeer wet Hillen). Afschaffen villataks. Generatiewoningen om sociale cohesie te stimuleren. Stimuleren van eigenwoningbezit, door corporaties aan te sporen aan huurders te verkopen.
Stoppen met onnodige duurzaamheidseisen die de prijzen opdrijven. Ook stoppen met subsidies voor “verduurzaming”, die uiteindelijk alsnog moeten worden opgebracht door de belastingbetaler. Geen verhoging OZB om gemeentelijke tekorten te dichten. Huiseigenaren hoeven de kosten van de desastreuze decentralisaties van Rutte niet te dragen.
Geen verdere afbouw hypotheekrenteaftrek. Vindt die toch plaats, dan moeten huiseigenaren worden gecompenseerd. De overheid mag huiseigenaren niet dwingen zonnepanelen op hun dak te zetten. Bij nieuwbouwprojecten mogen gemeenten voorrang geven aan mensen die in die gemeente geworteld zijn.
Er wordt in de standpunten van Forum voor Democratie niet specifiek ingegaan op OV / Leefbaarheid / specifieke strategie voor wonen en leefbaarheid op het platteland.
Er wordt in de standpunten van Forum voor Democratie niet specifiek ingegaan op OV / Leefbaarheid / specifieke strategie voor wonen en leefbaarheid op het platteland.
Respect, aandacht en steun voor onze boeren. Meer aandacht voor producten van Nederlandse bodem, verkleinen afstand tussen voedselproductie en consument, kinderen leren waar ons eten vandaan komt. Een NVWA die met meer slagkracht kan handhaven. Daarom minder management en meer handhavers onder andere voor dierenwelzijn bij alle dierhouders ook zogenaamde grote grazers, die in feite gehouden dieren zijn. Grondgebonden veehouderij stimuleren door vermindering van de regelgeving. In de EU veel meer opkomen voor Nederlandse belangen qua landbouw en visserij.
Stikstofbeleid op de schop. De Nederlandse invulling van het Natura2000 beleid moet geëvalueerd worden en tot die tijd geen buitensporige maatregelen die gangbare activiteiten ontwrichten. Modernisering stikstofnormen naar Duits model.
Stoppen met rewildingprojecten en de natuur openstellen voor recreatie. Steun voor boeren die op hun land de natuur de ruimte geven.
Ondersteuning van private inspanningen op gebied van natuurbehoud. Ruimte voor natuur, recreatie en woningbouw creëren op de plek waar nu Schiphol ligt. Geen bomenkap voor ‘nieuwe natuur’ en biomassa, maar aanplant bomen stimuleren. Bescherming boeren en veehouders tegen de wolf.
Geen standpunten over beschikbaar.

Juist meer inzetten op bouwen in de bebouwde kom: Er wordt zoveel mogelijk gebouwd binnen de bebouwde kom en op een klimaat-adaptieve en natuurinclusieve manier. We zijn kritisch op het bouwen in diepe polders met slappe bodems, buitendijks of in uiterwaarden. De provincie stimuleert duurzame en circulaire nieuwbouw- en renovatieprojecten en draagt zo bij aan een afzetmarkt voor duurzaam hout en hergebruik van materialen. Juist daar meer groen in de steden. We willen niet het park voor de randstad worden.
Door sociale eisen in de regionale woningbouwprogrammering op te nemen, sturen we op de betaalbaarheid van woningen: bij de bouw van nieuwe koop- en huurwoningen moet minimaal 65% bestemd zijn voor huishoudens met lage en middeninkomens. De provincie stimuleert dat gemeenten ruimte bieden aan collectief particulier opdrachtgeverschap en andere vormen van coöperatieve woningbouw.
GroenLinks wil onder alle omstandigheden de duurzaamste, slimste en schoonste keuze: lopen, fietsen, openbaar vervoer en pas als laatste privé-vervoer. Het hoort een reële optie te zijn om altijd voor schoon openbaar vervoer te kunnen kiezen in plaats van voor gemotoriseerd privé-vervoer op benzine of diesel. Vooral nadruk op nieuwe fietspaden en fietsroutes.
De beschikbare provinciale bijdragen voor het openbaar vervoer moeten toereikend blijven om de voorzieningen uitstekend te houden. Dat betekent dat openbaar vervoer altijd een reële keuze is voor verplaatsingen over een afstand van meer dan 5 km.
Openbaar vervoer krijgt waar mogelijk een voorrangspositie op overig wegverkeer. Daarmee houden we een OV-reis snel en comfortabel. In sommige gevallen kan het betekenen dat we een busverbinding vervangen door een tram of lightrailverbinding, bijvoorbeeld tussen station Ede-Wageningen en Wageningen-Campus en ook tussen Nijmegen
Gelderland moet volgens GroenLinks verantwoordelijk zijn én blijven voor zijn eigen ecologische voetafdruk en hoort geen problemen af te wentelen op anderen. Dat betekent dat we steden en dorpen niet onbeperkt kunnen laten uitbreiden;
We willen investeren in duurzame bereikbaarheid, vinden dat we ruimte moeten nemen voor opwek van duurzame energie uit zon en wind en we vinden dat we natuur en recreatie in evenwicht moeten houden.
Sociale verbondenheid bevordert de brede welvaart èn zorgt voor een fijne leefomgeving. GroenLinks wil de sociale verbondenheid in dorpen, wijken en buurten versterken. GroenLinks wil een verbinding vormen tussen platteland en stedelijke omgevingen. De Provincie kan ondersteunen door voortzetting, verbreding en intensivering van de Leefbaarheidsalliantie.
GroenLinks Gelderland wil dat Provincie Gelderland het Manifest voor Groen Gelderland van de samenwerkende natuur- en milieuorganisaties gaat omarmen. Ook het Platform Natuurinclusieve Landbouw doet al een aantal jaren belangrijk werk. Het is voor de Gelderse biodiversiteit, de Gelderse landschapskwaliteit en de Gelderse plattelandsontwikkeling van groot belang dat het platform en de natuur- en milieuorganisaties hun werk kunnen voortzetten.
Investeringen in het platteland van Gelderland zijn zeker nodig. Dat gaat dan vooral om het behouden, ondersteunen en versterken van voorzieningen (cultuur, openbaar vervoer, onderwijs en woningbouw) en het mogelijk maken – samen met gemeenten – van vernieuwende initiatieven (energiecoöperatie, groepswonen, cultuurpact, omnisportverenigingen).
De kwaliteit van de Gelderse natuurgebieden (Natura 2000 en het Gelders Natuurnetwerk (GNN)) is voor GroenLinks erg belangrijk. We willen daarom dat daar de ammoniakbelasting heel snel wordt beëindigd. Een manier om dat te bereiken is omschakelen naar natuurinclusieve landbouw. Ook biologisch boeren, grondgebonden teelt en kringloopteelt zijn duurzame vormen van landbouw zonder ammoniakprobleem. Groen Links wil piekbelasters rond natuur opkopen om de ammoniakbelasting weg te nemen. Groen Links wil extensieve en natuurinclusieve landbouwbedrijven helpen om rendabel in harmonie met de natuur verder te boeren.
We zetten in op een vermindering van de uitstoot van stikstofoxiden en ammoniak met gemiddeld 50% in 2030; in 2040 moet de neerslag van stikstof in alle Natura 2000- gebieden zijn teruggebracht tot onder de kritische depositiewaarde. Waar mogelijk verminderen we stikstofuitstoot van de landbouw door boeren te ondersteunen bij de transitie naar natuurinclusieve kringlooplandbouw; waar nodig worden boeren uitgekocht. Hiermee bevorderen we ook een gezonde leefomgeving. We verbreden het spectrum aan ondersteuning voor boeren door een provinciaal transitiefonds op te zetten dat aanvullend is op landelijke middelen. Naast financiële ondersteuning, bieden we boeren ook juridische en sociale ondersteuning. Boeren kunnen via dit fonds kijken naar nieuwe vormen van landbouw of nieuwe netwerken aanboren.
Wij maken ons hard voor een sociaal landbouwbeleid, waarbij boeren weer perspectief krijgen. Want alleen met een ander systeem gaan we de stikstofcrisis fundamenteel te lijf. We willen van de industriële landbouw af en natuurinclusieve landbouw gangbaar maken. Het is voor GroenLinks belangrijk om agrariërs die een omslag naar natuurinclusieve landbouw willen maken.
We nemen die maatregelen die het snelste het meeste effect sorteren in de meest kwetsbare gebieden. Binnen Natura 2000- gebieden laten wij alleen natuurinclusieve landbouw toe. Een deel van het stamkapitaal gebruiken wij voor het opkopen van landbouwgronden rondom de meest kwetsbare Natura 2000-gebieden. Deze investering verdienen we op termijn terug met het verpachten van (delen van) diezelfde grond onder de voorwaarde van natuurinclusieve exploitatie.
Rond Natura 2000-gebieden wordt een bufferzone van 5 tot 10 km gehanteerd. In die zone worden ontwikkelingen gestimuleerd die de Natura2000-gebieden versterken. De provincie investeert in het aanleggen van nieuwe bossen of andere natuur voor toekomstige generaties.
We creëren een sluitende en natuurinclusieve aanpak voor de Natura2000 gebieden en het landschap eromheen. We willen zo de balans bewaken tussen de verschillende manieren van het groengebruik. We letten op natuurinclusieve landbouw, op sociaal groen waarin we kunnen recreëren én op groen waarbij de bescherming en versterking van natuur en biodiversiteit voorop staan. de wolf is welkom.
Geen standpunten over beschikbaar.

Starters zijn nagenoeg kansloos op de woningmarkt. Er moeten in rap tempo betaalbare woningen worden gebouwd. Doorstroming op de woningmarkt moet bevorderd worden en eigenwoningbezit moet worden gestimuleerd in plaats van afgestraft. Nederland uit de wooncrisis: massaal betaalbare woningen bouwen, belemmerende (stikstof- en duurzaamheids) regels van tafel.
Verbeteren bereikbaarheid via OV
Geen standpunten over beschreven.
Onze agrarische sector is onlosmakelijk met Nederland verbonden. Knellende bureaucratie moet plaatsmaken voor gezamenlijk optrekken met de sector. Dat biedt meer perspectief op een gezonde ontwikkeling dan een stelsel dat boeren in de verdediging dringt.
Boeren het leven zuur maken met absurd stikstofbeleid moet stoppen. Boeren verlossen van belemmerende stikstofregels en faciliteren bij innovatie en verbetering van dierenwelzijn.
Herijking van het Natura 2000-beleid.
Geen standpunten over beschreven.

De SGP vindt dat de provincie op het gebied van wonen niet primair leidend en sturend bezig mag zijn. De provincie moet vooral een coördinerende en faciliterende rol spelen. Gelderland moet zich in de geest van de omgevingsvisie opstellen als partner van gemeenten en regio’s. We moeten niet meer sturen op kwantiteit, maar op kwaliteit. Er moet gebouwd worden waar behoefte aan is.
De provincie is verantwoordelijk voor het regionale openbaar vervoer. Wat de SGP betreft moet de provincie zorgen voor een betaalbaar en toegankelijk ov, waarbij aandacht moet zijn voor de bereikbaarheid van de kleine kernen in het landelijk gebied. Hiervoor kan de provincie ook gebruikmaken van alternatieven (bijvoorbeeld buurt- of belbus) die voor OV-tarieven aangeboden kunnen worden en voor iedereen toegankelijk zijn. Het moet dus openbaar vervoer blijven.
Aandacht voor leefbaarheid in de dorpen. Woningbouw kan een stimulans zijn om voorzieningen in stand te houden.
De provincie Gelderland stimuleert bewonersinitiatieven die gericht zijn op het bevorderen van de leefbaarheid en sociale samenhang. De SGP vindt het van belang dat iedereen mee kan doen in onze samenleving. Wij willen daarbij uitdrukkelijk aandacht geven aan initiatieven vanuit kleine kernen. In deze kernen zijn vaak al veel voorzieningen verdwenen.
Boeren werken steeds schoner en groener, maar aan hen kleeft het imago van vervuilers en van mensen die zich maar mondjesmaat inzetten voor dierenwelzijn. Hier ligt een belangrijke taak voor de politiek om zorgvuldig over deze belangrijke sector te spreken en met hen om te gaan op een wijze die recht doet aan de grote maatschappelijke betekenis die zij hebben. Wij willen waken voor regelgeving die innovatie in en verduurzaming van de veehouderij frustreert.
De SGP pleit voor andere, juridisch verdedigbare, oplossingsrichtingen, als bouwstenen voor beter stikstofbeleid. Het moet én kan anders!
Agrariërs hebben bij natuurbeheer de voorkeur boven gesubsidieerde organisaties. De focus op kwaliteit (biodiversiteit) en niet op kwantiteit van de natuur. Het voldoende aantrekkelijk maken van agrarisch natuurbeheer, met ruimte voor vakmanschap. Het niet strenger vaststellen van Natura 2000-doelen en -regels dan strikt noodzakelijk is. Bescherming van weide- en akkervogels tegen natuurlijke vijanden als vossen en kraaien. De nachtelijke jacht op vossen dient voldoende ruimte te krijgen: ook buiten het broedseizoen en in een ruime cirkel rond weidevogelgebieden. Voortzetting van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer via de agrarische collectieven.
Boeren in onze provincie mogen uitbreiden op voorwaarde dat ze extra stappen zetten bij het verminderen van emissies of verbetering van het landschap. De SGP wil daarop inzetten. Qua schaalgrootte heeft het gezinsbedrijf onze voorkeur. Dat is ook voor maatschappelijk draagvlak belangrijk. Geen industriële uitstraling. De agrarische sector moet ruimte blijven houden om zich te kunnen ontwikkelen en verbreden, ook met agrarisch gelieerde nevenactiviteiten. Soms vraagt dit in het kader van verduurzaming extra ruimte.

Er zal de komende periode extra gebouwd moeten worden in zowel de betaalbare sociale huursector als in het segment goedkope koop. Maar het gaat niet alleen om bouwen, we moeten er ook voor zorgen dat bestaande bouw goed gebruikt wordt. De afbraak van de volkshuisvesting moet stoppen en voor vastgoedeigenaren die over de rug van anderen alleen maar rijker worden zou geen plaats moeten zijn. We gaan een zelfbewoningsplicht invoeren. Geen standpunt over het buitengebied.
Iedere inwoner van Gelderland heeft recht op kwalitatief hoogwaardig, goed bereikbaar en betaalbaar Openbaar Vervoer. =te hebben. Hiermee stimuleren we mensen om de auto te laten staan en zorgen we ervoor dat wie minder goed ter been is er toch op uit kan. Wat de SP betreft moeten we ervoor zorgen dat minstens 90 procent van de inwoners van Gelderland binnen 400 meter lopen van hun huis een bushalte heeft.
De SP wil niet alleen meer en beter openbaar vervoer maar ook beter benut openbaar vervoer. We willen het Gelderse OV 100 % gratis maken. Daar hebben alle Gelderlanders wat aan en zeker in deze tijden van crisis ook de mensen met weinig geld. Zij kunnen zo toch mobiel blijven. Gratis of goedkoop openbaar vervoer is iets wat op steeds meer plekken in de wereld geprobeerd wordt, onder andere om de gevolgen van de huidige crisis in koopkracht te beperken. Naast voor de eigen inwoners maakt het Gelderland ook voor toerisme extra interessant.
Vergroening in dorpen centrale ontmoetingsplekken (bibliotheek). In sommige dorpen en wijken is de sportvereniging en kantine de enige overgebleven sociale ontmoetingsplaats. Daarom is het belangrijk om mensen te stimuleren aan sport te doen en vrijwilliger te worden bij een sportvereniging. Wij zijn van mening dat de provincie samen met andere overheden de breedte- en amateursport in Gelderland moet steunen.
De grootschalige landbouw in Gelderland zorgt voor overlast, vervuiling en dierenleed. De SP wijst de bio-industrie af. De SP wilt meer kleinschalige biologische kringlooplandbouw. Dit kan alleen als boeren een eerlijke prijs voor hun producten krijgen. De natuur in Gelderland moet beschermd worden en de ruimte krijgen.
Meer kleinschalige boeren-familiebedrijven. Dat is ook goed voor het karakteristieke Gelderse landschap en zorgt voor minder uitstoot van stikstof.
Veeteelt is ook de grootste uitstoter van stikstof. Dat moet, wat de SP betreft, anders. We moeten af van een systeem waarin steeds méér en groter voorop staat. We moeten naar een systeem toe waarin boeren eerlijke prijzen kunnen verdienen voor hun producten en het welzijn van mens, dier en milieu voorop komt te staan.
Gelderland is rijk aan groen en heeft een aantal bijzondere natuurgebieden, bossen en rivieren. Er is veel geïnvesteerd in het met elkaar verbinden van natuurgebieden, via ecoducten, en het aankopen van natuurgebieden. Zo krijgen kwetsbare soorten meer ruimte en een betere overlevingskans. Bovendien maakt het Gelderland ook mooier. De provincie moet werk maken van het voltooien van de eerder gemaakte plannen voor een groot natuurnetwerk.
De grootschalige landbouw in Gelderland zorgt voor overlast, vervuiling en dierenleed. De SP wijst de bio-industrie af. Wij willen meer kleinschalige biologische kringlooplandbouw. Dit kan alleen als boeren een eerlijke prijs voor hun producten krijgen. De natuur in Gelderland moet beschermd worden en de ruimte krijgen. Dat doen we door de stikstofuitstoot terug te dringen, de natuur te versterken en meer natuurgebieden met elkaar te verbinden. Ook zal er strenger gecontroleerd en gehandhaafd moeten worden om milieuvervuiling tegen te gaan.

Alle nieuwe woningen worden circulair gebouwd en zijn natuurinclusief, klimaatneutraal en energiepositief. De omgeving wordt daarbij natuurinclusief ingericht.
De provincie stimuleert de verduurzaming van bestaande woningen, waarbij milieuvriendelijk en natuurinclusief de norm is.
De provincie stimuleert initiatieven zoals ecowijken, tiny houses, meergeneratiewoningen, aan zorg aangepaste woningen en de bouw van flexwoningen. De provincie neemt regie in een betere regionale spreiding van sociale huurwoningen.
Het openbaar vervoer is veilig, betrouwbaar, betaalbaar en toegankelijk. Het is zowel in stedelijk als in landelijk gebied een volwaardig alternatief voor de eigen auto. Al het openbaar vervoer, inclusief regionale spoorlijnen als de RegioExpres, en de voertuigen van de provincie zijn uiterlijk in 2030 emissievrij. openbaar vervoersnetwerk uit te breiden tot een fijnmazig netwerk.
Rond dorpen en steden zorgt de provincie voor meer natuur en daarin worden groene, toegankelijke ruimtes ontwikkeld die mensen uitnodigen in beweging te komen en de gezondheid bevorderen.
Minder dieren, meer groene boeren. De provincie De provincie maakt een duidelijk stappenplan om te zorgen voor een snelle omschakeling naar een ecologische landbouw. Gelderland werkt actief mee aan het terugbrengen van de ammoniakuitstoot, door een forse krimp van het aantal dieren in de veehouderij: minimaal 75% minder dieren.
Biologische boeren worden waar mogelijk ontzien. Geld wordt groen besteed. Europese landbouwsubsidies worden door de provincie ingezet voor ondersteuning van initiatieven op het gebied van regionale, plantaardige en natuurvriendelijke landbouw.
Uitbreidingen van veehouderijen worden niet toegestaan. Lopende vergunningstrajecten worden gestopt.
Geen standpunten over beschikbaar.
Geen standpunten over beschikbaar.
Geen standpunten over beschikbaar.

Iedereen moet zeker kunnen zijn van een goede woning. Daarom willen we gemeenten de ruimte en de mogelijkheden geven sneller die woningen te bouwen die nodig zijn. Want voor starters lijkt goed wonen een droom te worden en ondertussen zitten te veel mensen vast in huizen die niet meer bij hen passen. Dat moet en kan anders.
Samen met gemeenten en corporaties gaan we maximaal inzetten op gemengde wijken met duurzame woningen voor elk budget. Leegstand pakken we aan en via slimme constructies maken we verduurzaming van bestaande woningen bereikbaar voor ons allemaal.
Om op korte termijn meer woningen te realiseren gaat de provincie zelf flexwoningen kopen. Deze plaatsen we zo veel mogelijk op braakliggende grond in dorpen en steden. Op die manier bieden we statushouders, starters en spoedzoekers zo snel mogelijk een dak boven het hoofd.
Bruisende dorpen en steden worden gevormd door verschillende generaties. Daarom bouwen we overal voor jong én oud. Starterswoningen en sociale huurwoningen moeten beschikbaar zijn in stad en dorp. Zodat er plaats is voor jong en oud. Zo draagt het woonfonds niet alleen bij aan meer betaalbare woonruimte, maar ook aan evenwichtige bevolkingsopbouw.
Iedereen moet zeker kunnen zijn van veilig vervoer. Dat betekent dat we bestaande wegen veiliger en beter moeten maken. Maar dat betekent vooral ook dat we moeten nadenken over nieuwe oplossingen. Want extra ruimte voor de auto alleen lost niets op. Om Gelderland in beweging te houden én lucht en leefomgeving schoon moeten we juist investeren in alternatieven. Dat betekent werken aan veilig, toegankelijk en flexibel openbaar vervoer, ook over de grenzen heen.
Waarbij we ervoor zorgen dat de mensen die voor ons dagelijks werken aan bereikbaarheid, van de buschauffeur tot de verkeersregelaar, zeker kunnen zijn van fatsoenlijke arbeidsomstandigheden.
Alternatieven betekent ook een investering in snelfietsroutes en wandelpaden. Er komt een fonds om maatschappelijk vastgoed te verduurzamen, zodat Gelderse dorpen en steden ruimte blijven houden voor een bruisend verenigingsleven. We gebruiken hierbij de kennis en ervaring van het programma SteenGoed Benutten.
Geen standpunten over beschikbaar.
Iedereen moet zeker kunnen zijn van een leefbaar platteland. We gaan voor gezond voedsel, veilige landbouw met een positief effect op de omgeving. Het welzijn van mens én dier staat voorop. . Maar we treden ook hardop tegen die ondernemers die door regels te negeren een negatief effect hebben op het welzijn van mens én dier. Voor de Partij van de Arbeid is duidelijk dat we moeten toewerken naar nieuwe vormen van landbouw en veeteelt.
De agrarische sector zal op kleinere schaal moeten gaan produceren. Minder nadruk op goedkope productie voor de export, meer ruimte voor agrarisch natuurbeheer. Innovatieve bedrijven laten zien dat het kan. Ook nu al. Deze bedrijven kunnen als voorbeeld dienen. Om meer bedrijven die route te laten volgen moeten we zoeken naar nieuwe verdienmodellen. Zo moeten boeren voor maatschappelijke diensten als natuurbeheer gewoon fatsoenlijk betaald worden.
In 2050 is onze provincie volledig CO2 en energie-neutraal. Tot en met 2030 is daarvoor elk jaar al 30 miljoen euro beschikbaar. Dat geld wordt als het aan ons ligt ingezet om ervoor te zorgen dat iedereen in gelijke mate kan profiteren van de verduurzaming van woningen en kosten eerlijk verdeeld worden. Want ook kleine ondernemers moeten kunnen verduurzamen en ook mensen met minder geld verdienen een comfortabele woning en betaalbare energielasten. Bovendien biedt de vergroening van de economie tal van kansen, nieuw werk en nieuwe bedrijvigheid.
We gaan agrarisch natuurbeheer financieren. Als boeren een rol pakken in het beheer van houtopstallen, verbindingszones en brede bermen hoort daar een vergoeding tegenover te staan. Iedereen moet zeker kunnen zijn van groen en natuur. We kunnen niet zonder natuur. Daarom staan we voor een snelle afronding van het Gelders Natuur Netwerk, zodat we in heel Gelderland de natuur beschermen en de biodiversiteit versterken. Dat is van essentieel belang voor de leefbaarheid in onze provincie, voor de kwaliteit van ons landschap en voor het toerisme in onze Gelderse streken. Maar natuur dichtbij is net zo belangrijk. Daarom willen we investeren in groene schoolpleinen, zodat kinderen al vroeg in aanraking komen met natuur en groen. En daarom willen we het budget voor vrijwilligers die werken aan onze groene omgeving de komende jaren wordt verdubbeld.
Geen standpunten over beschikbaar.

Ook in Gelderland is er sprake van een ernstige wooncrisis. De duizenden woningen die nodig zijn in Gelderland moeten naar onze Gelderlanders gaan. Dus geen voorrang voor statushouders! De kosten voor nieuwe woningen niet nodeloos opdrijven door extreme duurzaamheideisen. Hierdoor kunnen er meer woningen gebouwd worden met minder geld.Geen dubieuze of onzekere financiering voor huiseigenaren voor verduurzaming van de eigen woning. De verantwoordelijkheid voor woningbouw moet primair bij gemeenten liggen. speciale aandacht voor senioren en starters/jongeren (als doelgroepen). De bouw van voldoende sociale huurwoningen (door woningbouwcorporaties). Realisatie van middeldure huurwoningen voor jongeren die te veel verdienen om in aanmerking te komen voor sociale huur en te weinig om een hypotheek te kunnen krijgen, met name in het segment tussen € 700 en € 800 per maand.
Ook in kleine dorpen en in het buitengebied van Gelderland moet het Openbaar vervoer voor iedereen betaalbaar en beschikbaar blijven. Om het OV betaalbaar te houden moeten duurzaamheideisen – zoals elektrische bussen – uit de selectiecriteria voor toekomstige OV-concessies.
Delen van het platteland zijn verworden tot ‘de speeltuin en het werkgebied’ van de drugscriminelen. Oude leegstaande schuren worden dikwijls ingezet voor criminele activiteiten zoals wietplantages. Daarom dienen deze leegstaande schuren of een legale bestemming te krijgen of afgebroken te worden. Dit voorkomt tevens verrommeling van het buitengebied.
Gelderland moet Gelderland blijven met haar eigen normen en waarden. Zo koestert de PVV onze Nederlandse tradities zoals het Sinterklaasfeest met Zwarte Pieten, onze kerstmarkten en onze paasvuren.
De Gelderse PVV is trots op onze Gelderse boeren! Zij verdienen een prominente plek in ons landschap. Zij zijn een grote economische factor. Zij zijn een gezichtsbepalend onderdeel van onze Gelderse cultuur. Wie wil er nu niet de koe in de wei? De weidegang van het vee dient dan ook behouden te blijven. De Gelderse PVV is faliekant tegen onteigening van onze agrarische sector. Perverse woningbouwplannen zoals ‘Stroe city’ zijn bij de Gelderse PVV dan ook niet aan de orde. Landbouwgronden moeten beschikbaar blijven voor de agrarische sector en dus niet omgezet worden in natuur of zonneparken.
Onze boeren hebben laten zien dat zij met hun innovatie en vakkennis de efficiëntste ter wereld zijn. Het vermeende stikstof probleem moet dan ook van tafel. Een niet bestaande ‘stikstofcrisis’ hoeft immers niet opgelost te worden
Beheerplannen Natura 2000 gebieden versoepelen en geen uitbreiding van Natura 2000 gebieden, ook niet via de overloop gebieden voor agrarisch natuurbeheer.
Landbouwgronden moeten beschikbaar blijven voor de agrarische sector en dus niet omgezet worden in natuur of zonneparken.

Ruim 2 miljard Nuon-geld niet op de bank, maar inzetten voor Gelderlanders: Lage- en middeninkomens moeten ook kunnen verduurzamen; Het woningaanbod snel en duurzaam uitbreiden, zeker voor starters; Snel overgaan naar een stabiele en groene energievoorziening.
Voor de toekomst zijn de uitbreiding van betaalbare woningen economische functie, bereikbaarheid en leefbaarheid van groot belang. Hier is ruimte om te ontwikkelen.
Dat kan ook inhouden dat toeristische voorzieningen zich verder versterken, maar ook bewerkstelligen dat er voldoende opleidingsfaciliteiten en vervoersmogelijkheden zijn om ook deze jongeren een perspectief te bieden, zoals in de maakindustrie (Achterhoek, Veluwe) en de logistiek (Rivierenland). Voor deze sectoren geldt dat met het provinciale onderwijs- en arbeidsmarktbeleid een bijdrage kan worden geleverd om de vitaliteit van het landelijk gebied te vergroten.
Het Openbaar Vervoer willen we zo goed als mogelijk laten aansluiten op onze wijken en kernen mits dit haalbaar een betaalbaar is. De omslag naar vraag-gestuurd (Openbaar) Vervoer spreekt ons bijzonder aan.
In de provincie maakt Volt zich hard voor klimaatneutraliteit in 2040 (veel groene stroom en duurzame landbouw!).
Meer technologische innovatie voor landbouw.
Volt wil naar natuurinclusieve landbouw. Technologie helpt wetenschap en natuur hierin samen te brengen, zodat landbouw en natuur één geheel vormen. Pesticiden en kunstmest worden vervangen door natuurlijke planten, dieren en mest die gewassen beschermen en de bodem de kans geven om te herstellen.
Mens en natuur voorop. Met een dienende politiek en een toekomstgericht beleid.
Boeren ondersteunen in de transitie naar een duurzame landbouw. In de provincie maakt Volt zich hard voor klimaatneutraliteit in 2040 (veel groene stroom en duurzame landbouw!).

Bij nieuwbouwplannen moet aandacht zijn voor de gevraagde woon- en leef-kwaliteit en het duurzaam circulair (ver)bouwen.
100.000 nieuwe duurzame Gelderse woningen bouwen voor iedereen en overal.
Doorstroming : bouwen voor starters en ouderen.
Voor de toekomst zijn de uitbreiding van betaalbare woningen economische functie, bereikbaarheid en leefbaarheid van groot belang. Hier is ruimte om te ontwikkelen.
Dat kan ook inhouden dat toeristische voorzieningen zich verder versterken, maar ook bewerkstelligen dat er voldoende opleidingsfaciliteiten en vervoersmogelijkheden zijn om ook deze jongeren een perspectief te bieden, zoals in de maakindustrie (Achterhoek, Veluwe) en de logistiek (Rivierenland). Voor deze sectoren geldt dat met het provinciale onderwijs- en arbeidsmarktbeleid een bijdrage kan worden geleverd om de vitaliteit van het landelijk gebied te vergroten.
Het Openbaar Vervoer willen we zo goed als mogelijk laten aansluiten op onze wijken en kernen mits dit haalbaar een betaalbaar is. De omslag naar vraag-gestuurd (Openbaar) Vervoer spreekt ons bijzonder aan.
Voor het wonen en de leefbaarheid van dorpen is het essentieel dat er voorzieningen zoals winkels en basisscholen blijven.
De provincie kan hieraan een bijdrage leveren met het bieden van ruimte om woningen te bouwen, ontwikkelen van werkgelegenheid en verbeteren van de bereikbaarheid en aandacht voor leefbaarheid/brede welvaart.
Voor agrarische ondernemers moet perspectief zijn om een inkomen te halen uit hun bedrijfsvoering. Dat geldt zeker voor jonge boeren die verder willen bouwen aan een gezonde landbouwsector met toekomst. Als VVD gaan wij niet voorschrijven hoe die ondernemer dat moet doen en welke transitie daarvoor wenselijk is. Dat is aan de ondernemer zelf, net zoals dat geldt in andere bedrijfstakken. Natuurlijk moet hij zich wel aan wet- en regelgeving houden.
Stimuleren kan wel, zeker m.b.t. innovatie en energietransitie. De VVD is geen voorstander van het beleid van gedwongen onteigening. Het zijn Gelderse vergunningen en zo gaan we niet met onze boeren om. We staan ook voor haalbare en realistische doelen. Dit houdt in dat we met de sector willen komen tot een routekaart met draagvlak.
Daarnaast staan we voor een juridisch houdbaar vergunningensysteem. De Gelderse Stikstofbank kan helpen om ongewenste marktwerking van stikstofrechten te voorkomen. Wanneer deze te duur worden, zijn ze onbereikbaar voor jonge boeren en overheidsactiviteiten.
De VVD kiest duidelijk voor de Gelderse aanpak, dus innovatie, vrijwillige opkoop (alle sectoren), natuurherstel, samen met de sector, een snelle oplossing voor de uiteindelijk de wetgever van ons vraagt. Dat geldt ook voor de termijn waarop de doelen behaald moeten worden. De VVD ziet meer in maatwerk per N2000-gebied op basis van haalbaarheid dan het wijzigen van de huidige wet.
De stikstofaanpak zal leiden tot herverkaveling. Om boeren de kans te bieden te ruimtelijke ordening dienst de provincie de regie te nemen dit proces als een soort gepaard kan gaan met het toepassen van innovaties. Goede afstemming met SBB e.a. kan dit proces doen versnellen. Perspectief bieden voor boeren èn natuur is het uitgangspunt. Voor de Natura 2000-gebieden worden door de provincie beheerplannen vastgesteld; de VVD vindt dat die beheerplannen realistisch moeten zijn, waarin doelen worden nagestreefd die haalbaar en betaalbaar zijn. De beoogde stand de verplichtingen te kunnen voldoen door concentratie van N2000-gebieden, vindt de VVD dat dit serieus bekeken moet worden. Voor het beheer en gebruik van de overgangsgebieden kunnen boeren een belangrijke rol vervullen. Een combinatie van natuur en landbouw moet mogelijk maken.